Dudaklardaki uçuklardan nasıl kurtuluruz ve neden ortaya çıkıyor? Uçuk hangi hastalıkların belirtisidir?
Herkesin hayatında en az bir kez yaşadığı uçuk, dudak ve çevresinde meydana geldiğinden görsel olarak bireyleri rahatsız edebilmektedir. Bu nedenle uçuğunun bir an önce geçmesini isteyen bireyler dermatologlara gider ya da dudak uçuklarını evde kendi imkanlarıyla tedavi etmeye çalışırlar. Peki uçuk hangi vitamin eksikliğine neden olur ve uçuk nasıl tedavi edilir?
HERPE NEDİR?
Herpes dudakların üzerinde ve çevresinde yaygın bir viral cilt enfeksiyonudur. Bu enfeksiyonun ana nedeni herpes simpleks adı verilen bir virüstür. Herpes simpleks virüsü dudaklarda, diş etlerinde, dilde, damakta ve yanakların iç kısmında ağrılı yaralara neden olabilir. Nadir durumlarda ateş ve kas ağrıları gibi belirtilere de neden olabilir. Bu virüs yalnızca insanları etkiler ve oldukça bulaşıcıdır.
Herpes virüsü, enfekte tükürük, mukoza veya deri ile temas yoluyla insanlar arasında hızla yayılabilir. Bu nedenle pek çok kişi yetişkinliğe ulaşmadan bu virüse yakalanıyor. Ağız yaraları 1-2 yaş arası çocuklarda daha sık görülür ancak her yaştan insanda da ortaya çıkabilir.
HERLES NEDEN DUDAKTA OLUŞUR? BULAŞICI MI?
Uçuklara neden olan ana virüs türü, herpes simpleks virüsü tip 1’dir (HSV-1). HSV-2 çoğunlukla genital bölgede yaralara neden olur ancak her iki virüs de ağız ve genital bölgelere bulaşabilir. Pek çok kişi, genellikle 20 yaşına gelindiğinde HSV-1 virüsüyle enfekte olur.
İlk enfeksiyondan sonra HSV-1 virüsü vücudun sinir dokularında uyku moduna geçer. Daha sonra zaman zaman etkinleştirilebilir ve tekrarlayan enfeksiyonlara neden olabilir. Virüs, bir yara mevcut olduğunda en bulaşıcıdır. Ancak hiçbir belirti olmasa bile virüs başkalarına bulaşabiliyor. HSV-1’in yayılması aynı zamanda ortak kullanılan yemek takımları, jilet, havlu gibi eşyaların kullanımı ve öpüşme gibi yakın temastan da kaynaklanabilmektedir. Ayrıca HSV-1 oral seks yoluyla genital bölgelere, HSV-2 ise dudaklara bulaşabilmektedir.
HERPE’NİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Uçuk oluşmadan hemen önce karşılaşılan belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
-
Dudaklarda veya çevresindeki deride kaşıntı,
-
yanma, ağrı,
-
karıncalanma
Kabarcıklar belirginleşmeden önce aşağıdaki şikayetler ortaya çıkabilir:
-
Boğaz ağrısı
-
Ateş
-
Yorgunluk
-
Kas ağrıları
-
Baş ağrısı
-
Boyun lenf düğümlerinde şişme
-
Yutma sırasında ağrı
Uçuk nedeniyle sıvı dolu kızarıklık ve kabarcıklar; Diş etlerinde, ağızda veya boğazda bulunabilir. Bu kabarcıklar gruplar halinde ortaya çıkar ve kısa bir süre sonra patlayarak açık yaraya dönüşür. Yara, kırmızı bir taban üzerinde küçük, sığ, gri ülserler şeklinde görünür. Bir süre sonra kabuklanmaya başlar ve uçuk daha kuru ve sarı hale gelir. Ağız yaraları daha ağrılıdır ve yeme içmeyi zorlaştırır.
DUDAKTAKİ HERpesTEN NASIL KURTULUR?
Ne yazık ki uçuğun tekrarını önleyecek kesin bir tedavi henüz bulunamamıştır. Kullanılan antiviraller (virüs enfeksiyonuna karşı ilaçlar) sadece enfeksiyonu kontrol altına alır ve var olan uçuğu ortadan kaldırır ancak virüs vücuttan tamamen yok edilemez. Virüs, sinir gangliyonlarında (sinir hücreleri gövdesi) uykuda kalır ve vücudun bağışıklığının azaldığı stresli bir anda kendini gösterir.
HERPS EVDE NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Sarımsak:
En güçlü antibiyotiklerden biri olan sarımsak, herpes virüsünün yayılmasını engelleyerek yok edilmesini sağlar. Sarımsak ezilerek kaşıntılı bölgeye gün boyunca 4 – 5 kez uygulanır.
Bal ve arı sütü:
Bal ve arı sütünün cildi rahatlattığı ve böylece uçukların kaşıntısını ve ağrısını hafiflettiği bilinmektedir. Bal, arı sütü ile karıştırılıp kaşıntılı bölgeye 2-3 defa sürülür.
Vanilya yağı veya özü:
Vanilyanın kaşıntı üzerinde harika bir yatıştırıcı etkisi vardır. Kaşıntı ve karıncalanma hissi hissedildiğinde vanilya yağı veya ekstraktı sürülebilir.
Siyah çay:
Özellikle göz iltihabına iyi gelmesiyle meşhur olan siyah, uçuk iltihabının giderilmesinde de etkin rol oynuyor. Demlenmiş ve ılık siyah çayın içine bir ölçü pamuk batırılır. Daha sonra tampon hareketleriyle günde 1-2 defa uçuk bölgesine uygulanır.
Elma sirkesi:
Elma sirkesi antibakteriyel özelliği sayesinde uçuklarda bulunan mikropları parçalayarak yayılmasını engeller. Uçukların kurutulmasında da etkindir. Günde bir kez pamuk kullanarak uçuğun üzerine elma sirkesini uygulayın. Dikkatli olun sirke uçuk olan bölgeye temas ettiğinde yanacaktır.
Aloe Vera:
Cilde pek çok faydası bulunan aloe vera, sivilce ve uçukların bakteriyel ve viral tedavilerinde de tercih edilebiliyor. Evde yetiştirdiğiniz aloe vera bitkisinden rahatlıkla faydalanabilirsiniz. Gece yatmadan önce bitkinizin yapraklarından bir parça alıp uçuk olan bölgeye uygulayabilirsiniz.